کد مطلب:252467 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:243
تندرستی یا سالم بودن اعضاء و جوارح
فرموده امام صادق (ع) درباره ی تندرستی مفهومش این است كه انسان از نظر آفرینش در اوج كمال است و دارای حواس كامل و ثبات عقل و تمیز و زبان گویا می باشد و این مفهوم را می توان از كلام الهی استنباط كرد كه می فرماید: (مسلما ما نوع انسان را محترم و گرامی داشتیم و آنها را بر بیابان و دریا مسلط كردیم و از خوراكیهای خوب و گوارا آنها را بهره مند و مرزوق ساختیم و بر بسیاری از مخلوقاتی كه آفریدیم برترشان قرار دادیم (اسراء آیه - 72) بنابراین خداوند گزارش داده كه انسانها را بر دیگر آفریدگانش از قبیل بهائم و
[ صفحه 115]
درندگان و جانوران دریا و پرنده ها و جنبده ای كه حواس انسان به درك و شناختش نایل آید برتری و فضیلت داده و وسیله و وجه این برتری و فضیلت را نیز عقل و تمییز آن و گویائی نطق قرار داده است این است كه خداوند می فرماید:
(لقد خلقنا الانسان فی احسن تقویم) محققا انسان را در بهترین بنیاد و عالی ترین وجه آفریدیم. (تین - آیه 4) و نیز می فرماید:
ای انسان چه چیز تو را نسبت به پروردگار بخشنده ات مغرور نمود و فریفت، همان خدائی كه تو را آفرید و درست و استوار و معتدلت ساخته و به هر شكل كه خواسته تو را تركیب بندی نمود. و در بسیاری از آیات دیگر قریب به همین مضامین بیان فرموده است بنابراین نخستین نعمت خدا بر انسان صحت و سالم بودن عقل و فضیلت او بر بسیاری از مخلوقاتش به وسیله كمال عقل و نطق گویا می باشد.
این است كه هر جنبنده ای بر روی زمین متكی و قائم به حواس خود بوده و به سوی كمال ذاتی خود پویا است و انسان را بوسیله نطقی كه در دیگر آفریده ها محسوس نیست برتری داده و به واسطه ی همین استعداد نطق است كه خدا انسان را بر مخلوقات دیگرش مسلط گردانیده تا امر و نهی كننده آنها شود و سایرین را مسخر او گردانیده است. چنان كه می فرماید: (مسخر كرد آنها را برای شما تا خدا را در برابر اینكه راهنمائیشان كرده به بزرگی و تكبیر یاد كنید (الحج آیه 36) و می فرماید: اوست كه دریا را برای شما مسخر كرده تا از گوشت تازه آن بخورید و انواع زینت و زیورآلات را از آن استخراج كنید
[ صفحه 116]
و بپوشید. (النحل - آیه 34) و می فرماید، (چهارپایان را برای شما آفرید كه از آنها پشم و كرك گرفته برای منافع و مصارف و مبارزه با سرما به كار برید و آن ها را مورد تغذیه قرار دهید. و برای شما به هنگام استراحت و گردش و تفریح، زیبائی و جمال است، همین چهار پایان را كه مسخر شما كردیم بارهای سنگین شما را از شهری به شهر دیگر از گردنه ها و كوره راه ها به دوش می كشند كه شما قدرت چنین كارهائی را ندارید مگر به سختی و زحمت فراوان، و به همین دلیل است كه انسان را به پیروی و اطاعت خود دعوت نموده است زیرا عوامل برتری و فضیلت را از قبیل صحت اعضاء و جوارح و كمال نطق و معرفت به شما عنایت فرموده است. و در تعقیب توانش و استطاعتی كه به وی بخشید از وی تكلیف خواسته و او را مكلف ساخته است و بنا به فرموده خود می گوید: (از خداوند تا آنجا كه استطاعت و توانش دارید پروا داشته باشید و بشنوید و اطاعت كنید.) (تغابن آیه ی 16) و می فرماید: (خداوند به كسی جز به اندازه توان و قدرتش تكلیف نمی كند) و می فرماید: خداوند كسی را به چیزی تكلیف نكند مگر به میزانی كه به او قدرت داده است (الطلاق آیه 7) یعنی تكلیف در حد همان چیزی است كه خداوند به انسان داده است و در بسیاری از آیات دیگر همین مفاهیم و مضامین به چشم می خورد. و هر گاه از بنده ای یكی از حواسش را بگیرد در مقابل، كاری هم از آن حواس از وی نخواهد خواست چنانچه می فرماید: (بر شخص كور و گنگ (فلج) حرج و باكی نیست (النور آیه 60) تا آخر آیه.... كه هر كس به این حالت دچار باشد جهاد و هر عملی كه جز به وسیله آن انجام
[ صفحه 117]
نشود، از او ساقط و برداشته است، و نیز حج و زكات بر شخص مستطیع و ثروتمند واجب است زیرا شرط اجرای آن را كه توانائی است به او بخشیده است و بر فقیر زكات و حج را واجب نكرده است و بیان الهی می فرماید: (حج خانه خدا بر هر كس كه توانائی دارد واجب است (آل عمران آیه - 91) و در جائی از قرآن پس از بیان فرمان و حكمی می گوید: كه تاوان و كفاره مثلا فلان عمل، آزادی یك برده است و اگر قدرت خرید و آزاد كردن بنده را نداشت باید شصت مسكین اطعام كند همه اینها دلیل بر آن است كه خداوند بنده هایش را جز با استطاعت و توانشی كه در اختیار آنها برای انجام عمل گذاشته مكلف نساخته و به همین طریق تا آنجا كه قدرت و توانش داده است نهیشان فرموده است.
[ صفحه 115]
درندگان و جانوران دریا و پرنده ها و جنبده ای كه حواس انسان به درك و شناختش نایل آید برتری و فضیلت داده و وسیله و وجه این برتری و فضیلت را نیز عقل و تمییز آن و گویائی نطق قرار داده است این است كه خداوند می فرماید:
(لقد خلقنا الانسان فی احسن تقویم) محققا انسان را در بهترین بنیاد و عالی ترین وجه آفریدیم. (تین - آیه 4) و نیز می فرماید:
ای انسان چه چیز تو را نسبت به پروردگار بخشنده ات مغرور نمود و فریفت، همان خدائی كه تو را آفرید و درست و استوار و معتدلت ساخته و به هر شكل كه خواسته تو را تركیب بندی نمود. و در بسیاری از آیات دیگر قریب به همین مضامین بیان فرموده است بنابراین نخستین نعمت خدا بر انسان صحت و سالم بودن عقل و فضیلت او بر بسیاری از مخلوقاتش به وسیله كمال عقل و نطق گویا می باشد.
این است كه هر جنبنده ای بر روی زمین متكی و قائم به حواس خود بوده و به سوی كمال ذاتی خود پویا است و انسان را بوسیله نطقی كه در دیگر آفریده ها محسوس نیست برتری داده و به واسطه ی همین استعداد نطق است كه خدا انسان را بر مخلوقات دیگرش مسلط گردانیده تا امر و نهی كننده آنها شود و سایرین را مسخر او گردانیده است. چنان كه می فرماید: (مسخر كرد آنها را برای شما تا خدا را در برابر اینكه راهنمائیشان كرده به بزرگی و تكبیر یاد كنید (الحج آیه 36) و می فرماید: اوست كه دریا را برای شما مسخر كرده تا از گوشت تازه آن بخورید و انواع زینت و زیورآلات را از آن استخراج كنید
[ صفحه 116]
و بپوشید. (النحل - آیه 34) و می فرماید، (چهارپایان را برای شما آفرید كه از آنها پشم و كرك گرفته برای منافع و مصارف و مبارزه با سرما به كار برید و آن ها را مورد تغذیه قرار دهید. و برای شما به هنگام استراحت و گردش و تفریح، زیبائی و جمال است، همین چهار پایان را كه مسخر شما كردیم بارهای سنگین شما را از شهری به شهر دیگر از گردنه ها و كوره راه ها به دوش می كشند كه شما قدرت چنین كارهائی را ندارید مگر به سختی و زحمت فراوان، و به همین دلیل است كه انسان را به پیروی و اطاعت خود دعوت نموده است زیرا عوامل برتری و فضیلت را از قبیل صحت اعضاء و جوارح و كمال نطق و معرفت به شما عنایت فرموده است. و در تعقیب توانش و استطاعتی كه به وی بخشید از وی تكلیف خواسته و او را مكلف ساخته است و بنا به فرموده خود می گوید: (از خداوند تا آنجا كه استطاعت و توانش دارید پروا داشته باشید و بشنوید و اطاعت كنید.) (تغابن آیه ی 16) و می فرماید: (خداوند به كسی جز به اندازه توان و قدرتش تكلیف نمی كند) و می فرماید: خداوند كسی را به چیزی تكلیف نكند مگر به میزانی كه به او قدرت داده است (الطلاق آیه 7) یعنی تكلیف در حد همان چیزی است كه خداوند به انسان داده است و در بسیاری از آیات دیگر همین مفاهیم و مضامین به چشم می خورد. و هر گاه از بنده ای یكی از حواسش را بگیرد در مقابل، كاری هم از آن حواس از وی نخواهد خواست چنانچه می فرماید: (بر شخص كور و گنگ (فلج) حرج و باكی نیست (النور آیه 60) تا آخر آیه.... كه هر كس به این حالت دچار باشد جهاد و هر عملی كه جز به وسیله آن انجام
[ صفحه 117]
نشود، از او ساقط و برداشته است، و نیز حج و زكات بر شخص مستطیع و ثروتمند واجب است زیرا شرط اجرای آن را كه توانائی است به او بخشیده است و بر فقیر زكات و حج را واجب نكرده است و بیان الهی می فرماید: (حج خانه خدا بر هر كس كه توانائی دارد واجب است (آل عمران آیه - 91) و در جائی از قرآن پس از بیان فرمان و حكمی می گوید: كه تاوان و كفاره مثلا فلان عمل، آزادی یك برده است و اگر قدرت خرید و آزاد كردن بنده را نداشت باید شصت مسكین اطعام كند همه اینها دلیل بر آن است كه خداوند بنده هایش را جز با استطاعت و توانشی كه در اختیار آنها برای انجام عمل گذاشته مكلف نساخته و به همین طریق تا آنجا كه قدرت و توانش داده است نهیشان فرموده است.